Seizoensgebonden depressie: Overwin de seizoensblues

Het knusse dekbedweer van de herfst en de zonovergoten zomerdagen kunnen heerlijk zijn, maar voor sommige mensen kunnen deze seizoenen sombere gevoelens met zich meebrengen. Ik heb het over de seizoensgebonden depressie, ook wel afgekort (in het Engels) als SAD (Seasonal Affective Disorder).
De SAD kan je humeur in de herfst en winter in de knel kan brengen, maar zelfs in de zomer is dit mogelijk.

Wat is een seizoensgebonden depressie (SAD)?

Een seizoensgebonden depressie is een depressie die samenhangt met de veranderingen in de hoeveelheid daglicht. SAD is een vorm van een depressie die zich elk jaar herhaalt. De depressie duikt ongeveer elk jaar op het zelfde moment op en verdwijnt ook weer op hetzelfde moment elk jaar.
Meestal gebeurt dit in de herfst of winter, maar sommigen voelen zich in de zomer ook wat somber.
Een seizoensgebonden depressie is een diagnose die kan worden vastgesteld. Dit gebeurt pas als je minstens twee jaar achter elkaar klachten krijgt.

De seizoensgebonden symptomen en oorzaken van depressie

Wanneer een somber gevoel overgaat in een depressie, wanneer dat is lees je hier, is het belangrijk om behandeling te zoeken.
Bij een depressie is het makkelijk om je dagelijkse routines kwijt te raken, waardoor je problemen verergeren. Op het moment dat je een depressie hebt denk je misschien dat het vanzelf wel weer over gaat. Iedereen voelt zich wel eens somber en niet zo energiek toch?! Hoewel je behoefte hebt aan rust, maakt niks doen je klachten alleen maar erger.
Veel mensen blijven liggen in bed of op de bank, kijken tv of zitten veel op hun smartphone of computer omdat ze simpelweg niet de energie hebben om iets actiefs te ondernemen. Dit gebrek aan energie kan ervoor zorgen dat de activiteiten achterwege waar ze zich normaal gesproken goed bij voelen niet doen. Dit voelt misschien goed op het moment zelf, maar levert op langere termijn geen (positieve) energie op. In plaats daarvan wordt het een vicieuze cirkel van toenemende lusteloosheid en een zwaardere depressie.

Zoals ik al zei kan een seizoensgebonden depressie in alle seizoenen voor komen. Ik deel ze voor het gemak even op:

Herfst & winter depressie
In de herfst en winter worden de dagen korter. Dit betekent dat je ’s ochtends langer donker blijft en dat het eerder donker wordt in de avond. Deze veranderingen in daglicht kunnen de werking van je biologische klok verstoren, omdat je lichaam deze schommelingen in licht en duisternis gebruikt om je slaap-waakritme te reguleren.
In de herfst en winter is er minder natuurlijk zonlicht beschikbaar. Dit gebrek aan zonlicht kan invloed hebben op de aanmaak van melatonine, een hormoon dat je helpt in slaap te vallen, en serotonine, een neurotransmitter die zorgt voor een goed humeur. Als gevolg hiervan kun je je slaperig, lusteloos en neerslachtig voelen.

De herfst en winter brengen ook koudere temperaturen met zich mee. Je lichaam reageert op deze temperatuurveranderingen door energie te besparen en de stofwisseling te vertragen, wat vermoeidheid en een gebrek aan energie kan veroorzaken.

Deze veranderingen in licht en temperatuur kunnen de interne klok van je lichaam verwarren en je natuurlijke ritme ontregelen, wat op zijn beurt kan leiden tot symptomen van seizoensgebonden depressie. Dit geldt vooral voor mensen die gevoelig zijn voor deze schommelingen.

Zomerdepressie
Hoewel zomerdepressie minder vaak voorkomt dan winterdepressie, zijn er enkele mogelijke oorzaken die kunnen bijdragen aan het ontstaan ervan.

In de lente en zomer worden de dagen langer en warmer. Dit betekent dat het ’s ochtends eerder licht is en het ’s avonds pas laat donker wordt. Deze veranderingen in daglicht kunnen de werking van je biologische klok beïnvloeden, aangezien je lichaam deze schommelingen in licht en duisternis gebruikt om je slaap-waakritme te reguleren.
In deze periode van het jaar is er veel natuurlijk zonlicht beschikbaar. Dit kan van invloed zijn op de aanmaak van serotonine, een hormoon dat je slaperig laat voelen, en serotonine, een neurotransmitter die zorgt voor een goed humeur. Als gevolg hiervan kun je je rusteloos, overactief en zelfs ook angstig voelen.

De lente en zomer brengen ook warmere temperaturen met zich mee. Je lichaam reageert op deze temperatuurveranderingen door meer energie te besteden, wat kan leiden tot een gevoel van enthousiasme en een energie.

Deze veranderingen in licht en temperatuur kunnen de biologische klok van je lichaam verwarren en je natuurlijke ritme ontregelen,

Wat kun je doen tegen de seizoensdepressie?

Nu weet je wat een SAD is, maar wat kun je dan doen om je seizoensdepressie niet zwaarder te maken dan dat hij al is?
Er zijn een aantal tips die helpen om de positieve kanten weer op te zoeken:

1. 1. Lichttherapie
      Gebruik een lichttherapielamp om je humeur op te vrolijken tijdens de donkere maanden.
   2. Beweeg en eet gezond
      Houd jezelf actief, zelfs als het koud is of regent. Eet voldoende groenten, fruit en vezels om je lichaam op een goede manier te voeden en je geest gezond te houden.
   3. Zoek steun
      Nog steeds hoor ik in mijn praktijk te vaak dat mensen hun sociale omgeving niet willen belasten. Wanneer ze dan toch de stap nemen wordt er goed gereageerd en wordt er zelfs vaak aangegeven door de omgeving dat iemand gewoon eerder zijn/haar verhaal bij diegene neer had kunnen leggen.
      Dus misschien lijkt deze tip overbodig, maar dat is hij niet.
      Praat met vrienden en familie over je gevoelens. Je staat er niet alleen voor!
   4. Zoek professionele hulp
      Als de symptomen ernstig zijn waarbij je merkt dat je in een cirkeltje ronddraait en het je niet lukt blijvende veranderingen door te voeren, overweeg dan professionele hulp in te schakelen zoals een coach, therapie of een psycholoog.

Een seizoensgebonden depressie (SAD) is een uitdaging. Met de juiste stappen en ondersteuning kun je de seizoenen weer met een gevoel van plezier en genieten in gaan. Weet dat er licht is aan het einde van elke tunnel, ongeacht het weer buiten. Blijf hoopvol en zorg goed voor jezelf.